(khoahockiemtoan.vn) - Sáng 20/4, Kiểm toán nhà nước đã tổ chức Họp Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Quốc gia “Hoàn thiện pháp luật kiểm toán nhà nước nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng, lãng phí ở Việt Nam” do Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn làm chủ nhiệm đề tài.
Hội đồng nghiệm thu do Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Nguyễn Tuấn Anh làm chủ tịch, cùng các thành viên là các nhà khoa học, các giảng viên trong và ngoài ngành.
GS.TS Đoàn Xuân Tiên báo cáo tóm tắt kết quả nghiên cứu Đại diện ban nghiên cứu đề tài, GS.TS Đoàn Xuân Tiên - nguyên Phó Tổng Kiểm toán nhà nước, thành viên chính Ban Đề tài cho biết: Một trong những nhiệm vụ luôn được xác định từ khi thành lập đến nay của Kiểm toán nhà nước là thực hiện kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công để góp phần phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Do đó, trong quá trình phát triển và hoạt động, ngoài việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ chung trong kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, Kiểm toán nhà nước ngày càng chú trọng đến việc tham gia, phát huy vai trò đối với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí thông qua việc không ngừng hoàn thiện pháp luật, các phương pháp nghiệp vụ kiểm toán, không ngừng nâng cao năng lực công nghệ và đạo đức nghề nghiệp của kiểm toán viên.
Từ thực tiễn hoạt động kiểm toán cho thấy, mặc dù Kiểm toán nhà nước đã đạt được những đóng góp nhất định trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, song kết quả còn nhiều hạn chế, vai trò của kiểm toán đối với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí còn chưa tương xứng với địa vị pháp lý của Kiểm toán nhà nước trong hệ thống các cơ quan kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công.
Trước những yêu cầu ngày càng cao của Đảng, Nhà nước đối với Kiểm toán nhà nước trong công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, Kiểm toán nhà nước phải tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện một cách hệ thống, toàn diện cả về mặt pháp luật và hoạt động thực tiễn; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Kiểm toán nhà nước; tổ chức hoạt động và phương pháp, công nghệ kiểm toán… đối với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Từ đó, tiếp tục đổi mới, phát huy ngày càng đầy đủ, hiệu lực, hiệu quả đối với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí với vị thế là một công cụ kiểm tra, kiểm soát mạnh và hữu hiệu của Đảng và Nhà nước.
Đề tài được nghiên cứu thực hiện trong thời gian 30 tháng, khảo sát thực tế tại 5 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và tổ chức 10 tọa đàm, 2 hội thảo khoa học để tiếp thu ý kiến từ các nhà quản lý, nhà khoa học. Trên cơ sở nghiên cứu, phát triển về lý luận, kinh nghiệm quốc tế và thực trạng của Việt Nam về pháp luật Kiểm toán nhà nước trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, Ban Đề tài đề xuất kiến nghị hoàn thiện pháp luật Kiểm toán nhà nước góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí ở Việt Nam.
Hội đồng nghiệm thu nhận xét đề tài Đánh giá cao công trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc của Ban Đề tài, Hội đồng nghiệm thu cho rằng các luận điểm, khái niệm trong được phân tích rõ ràng, lập luận đảm bảo tính logic làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu, phù hợp với mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu. Cách giải quyết vấn đề là triệt để, có chỉ rõ lộ trình thực hiện các giải pháp. Đề tài được nghiên cứu công phu, nghiêm túc, các số liệu, ví dụ chứng minh được sử dụng từ các báo cáo công tác, báo cáo khoa học nên đảm bảo tính đại diện, có độ tin cậy, xác thực; các nguồn tư liệu được sử dụng trong báo cáo đã nêu rõ nguồn tư liệu trích dẫn bảo đảm tính khoa học. Các luận điểm, khái niệm trong Báo cáo được phân tích rõ ràng, lập luận đảm bảo tính logic làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu, phù hợp với mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu. Cách giải quyết vấn đề là triệt để có chỉ rõ lộ trình thực hiện các giải hoàn thiện pháp luật Kiểm toán nhà nước liên quan đến phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí ở Việt Nam.
Đề tài hoàn thiện và nâng cao hơn nữa giá trị khoa học, Hội đồng nghiệm thu lưu ý một số nội dung cần bổ sung, chỉnh sửa như sau: Một số khái niệm, thuật ngữ và nội dung cần biên tập lại cho rõ ràng, logic và phù hợp với tiêu đề; phần kinh nghiệm quốc tế nên được luận giải rõ hơn để gắn với mô hình nhà nước, cơ chế vận hành và đặc thù quản lý ngân sách của các nước, đồng thời làm rõ mối quan hệ giữa Kiểm toán nhà nước và cơ quan phòng, chống tham nhũng, từ đó có cơ sở để rút bài học kinh nghiệm cho Kiểm toán nhà nước Việt Nam.
Ban Đề tài tiếp tục nghiên cứu, làm rõ vai trò, nhiệm vụ của Kiểm toán nhà nước góp phần thực hiện việc phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Việc phát hiện và xử lý tham nhũng, tiêu cực, lãng phí là nhiệm vụ “phái sinh” trong hoạt động kiểm toán, từ đó, đề xuất các giải pháp tập trung vào việc nâng cao năng lực của Kiểm toán nhà nước trong phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Việc đề nghị bổ sung một số nội dung và quy định vào Luật Kiểm toán nhà nước và pháp luật liên quan cũng cần cân nhắc, làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn.
Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Nguyễn Tuấn Anh – Chủ tịch Hội đồng phát biểu kết luận Về lộ trình thực hiện giải pháp, việc chia các mốc thời gian và nhiệm vụ cần thực hiện của từng giai đoạn cần tham khảo một số văn bản có liên quan, như: Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV (2021-2026) của Đảng đoàn Quốc hội (Đề án số 292-ĐA/ĐĐQH15 ngày 20/10/2021); Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 ngày 05/11/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị; Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đã giao Kiểm toán nhà nước nghiên cứu rà soát Luật Kiểm toán nhà nước với thời hạn hoàn thành là năm 2024... Các giải pháp cần mang tính chiến lược hơn, đặt trong bối cảnh thể chế kinh tế của Việt nam đến năm 2030, tầm nhìn 2050, cần tính tới mối quan hệ giữa các định chế trong hệ thống quyền lực của nhà nước Việt Nam.
Đề tài được Hội đồng nghiệm thu đánh giá xếp loại Xuất sắc.