Tham dự Hội nghị triển khai nhiệm vụ công tác năm 2012 của KTNN, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã có bài phát biểu chỉ đạo quan trọng với cơ quan KTNN. Tạp chí NCKHKT xin trân trọng lược đăng bài phát biểu của đồng chí Phó Chủ tịch Quốc hội.
… Năm 2011, đất nước ta diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng, như: Đầu năm diễn Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và tới tháng 5, lần đầu tiên bầu cử Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp cùng một ngày đã thành công tốt đẹp. Và trong lịch sử Quốc hội 13 nhiệm kỳ, lần đầu tiên, Quốc hội đã bầu 1 lần đủ 500 đại biểu và các kỳ họp thứ nhất, thứ 2 của Quốc hội cũng đã diễn ra thành công. Trong bối cảnh đó đã tạo tiền đề quan trọng, tạo thời cơ mới giúp chúng ta triển khai tốt việc thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2011-2020. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế - xã hội nước ta cũng gặp nhiều khó khăn do tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu đã đặt ra những thách thức với những yêu cầu mới ngày càng cao hơn của tất cả các ngành nghề, trong đó có Kiểm toán Nhà nước trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Nhưng với sự cố gắng của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, Kiểm toán Nhà nước đã vượt qua khó khăn, hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ được giao với các kết quả đạt được đã được thể hiện đầy đủ trong Báo cáo tổng kết của các đồng chí.
Ở đây, tôi chỉ nhấn mạnh một số nét nổi bật của KTNN trong năm 2011 như sau: Thứ nhất, nội dung, kế hoạch kiểm toán ngày càng sát với yêu cầu công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ cũng như yêu cầu giám sát của Quốc hội. Kết quả xử lý tài chính năm 2011 tăng so với năm 2010 đã giúp tăng thu và giảm chi Ngân sách Nhà nước gần 4.300 tỷ đồng. Các kết quả của kiểm toán cũng đã giúp các Bộ, ngành, địa phương chú trọng hơn tới các ý kiến tư vấn, kiến nghị của kiểm toán để hoàn thiện các chế độ chính sách của Nhà nước. Đặc biệt trong năm, Kiểm toán Nhà nước đã kịp thời báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội kết quả một số cuộc kiểm toán trọng điểm và đã được Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương có liên quan tiếp thu toàn bộ kết luận, kiến nghị của kiểm toán, như: Kiểm toán Quỹ Bình ổn giá xăng dầu giai đoạn 2009-2010, kiểm toán Tập đoàn Điện lực Việt Nam, kiểm toán thực hiện một số giải pháp điều hành chính sách tiền tệ nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước.
Thứ 2, việc công khai kết quả kiểm toán được thực hiện bám sát vào các quy định của pháp luật và công bố vào thời điểm phù hợp đã gây được ấn tượng tốt trong xã hội.
Thứ 3, với việc triển khai Nghị quyết số 1064 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội về việc thành lập thêm bốn đơn vị kiểm toán khu vực và 01 đơn vị kiểm toán chuyên ngành đã tạo điều kiện cho Kiểm toán Nhà nước thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình.
Thứ 4, hoạt động quan hệ và hợp tác quốc tế có những bước phát triển, Kiểm toán Nhà nước Việt Nam sau 17 năm thành lập đã ngày càng khẳng định vị trí của mình. Chúng ta rất vui mừng là KTNN Việt Nam là một trong những đồng sáng lập Tổ chức các Cơ quan Kiểm toán Tối cao khu vực Đông Nam Á (ASEAN SAI) và đã được bầu làm Chủ tịch Uỷ ban lập Kế hoạch chiến lược của ASEAN SAI.
Thay mặt Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Tôi nhiệt liệt biểu dương những tiến bộ và kết quả đạt được của Kiểm toán Nhà nước trong năm 2011, cũng như chúc mừng những tập thể, cá nhân được khen thưởng tại Hội nghị tổng kết và ngày có nhiều gương mặt xuất sắc tiêu biểu, cán bộ trẻ trong ngành KTNN.
Năm 2012, đất nước ta vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Để thực hiện thắng lợi Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, các ngành, các cấp, trong đó có Kiểm toán Nhà nước cần chủ động hơn, sáng tạo, quyết liệt hơn trong chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ được giao. Tôi tán thành với các yêu cầu, mục tiêu chính của công tác kiểm toán năm 2012 vừa trình bày để đánh giá việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ, trong đó cần tăng cường kiểm toán theo chuyên đề, tập trung vào các chủ đề được xã hội, nhân dân quan tâm như: Đánh giá tính kinh tế, hiệu quả và hiệu lực trong quản lý, sử dụng đất, khai thác và kinh doanh tài nguyên, khoáng sản; quản lý nhà ở, phát triển đô thị, sử dụng kinh phí sự nghiệp môi trường, hay là đi sâu vào một số chuyên đề thuộc về một số chương trình an sinh xã hội lớn của Đảng và Nhà nước như là chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 62 huyện nghèo theo Nghị quyết 30a của Chính phủ để đánh giá tính hiệu quả, đúng đắn của việc sử dụng tiền tài sản của Nhà nước vào mục đích an sinh xã hội; hay là Chương trình hỗ trợ người nghèo về nhà ở theo Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ. Do đó những mục tiêu, những chuyên đề rất cần thiết để chúng ta tiến hành kiểm toán đi sâu vào các chương trình hoạt động trong từng lĩnh vực của năm 2012. Tôi đề nghị Kiểm toán Nhà nước trong năm 2012 cần quan tâm đến một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:
Một là, KTNN tiếp tục quán triệt sâu sắc và cụ thể hoá thành kế hoạch, chương trình hành động của toàn ngành và từng đơn vị để thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, trong đó phải xác định rõ trách nhiệm của từng đơn vị, cá nhân cũng như mục tiêu và tiến độ thực hiện.
Hai là, hoạt động của Kiểm toán Nhà nước phải theo sát việc quản lý điều hành của Chính phủ, Chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; chủ động hoạt động sao cho bao quát đủ rộng, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và năng lực của ngành. Khi thực hiện kiểm toán, ngoài việc phát hiện đúng, sai, KTNN cần phát hiện các bất cập của những chế độ, chính sách để kiến nghị với Chính phủ, Quốc hội sửa đổi, hoàn thiện hệ thống chế độ chính sách để xã hội phát triển tốt hơn. Đặc biệt KTNN phải thể hiện tốt vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình, làm sao để các đơn vị được kiểm toán không còn những mặc cảm là bị kiểm toán và công tác kiểm toán là hoạt động bình thường nhằm giúp các đơn vị phát hiện ra sai phạm và kịp thời sửa sai để không lặp lại trong thời gian tiếp theo.
Hoạt động kiểm toán phải kết hợp hài hoà giữa tư vấn, cảnh báo, khuyến cáo với kiên quyết phát hiện và kiến nghị xử lý sai phạm của tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật; đồng thời tăng cường công tác tư vấn, kiến nghị việc hoàn thiện chế độ chính sách phù hợp để các Bộ, ngành nghiên cứu thực hiện. Có như vậy mới góp phần tích cực, có hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội và nâng cao vị thế của Kiểm toán Nhà nước là một cơ quan kiểm tra tài chính công độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.
Ba là, cần coi trọng công tác cán bộ, trong đó chú ý tới việc nâng cao chất lượng toàn diện đội ngũ cán bộ, kiểm toán viên; cán bộ kiểm toán phải giữ vững bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp, công tâm trong thực thi nhiệm vụ.
Bốn là, tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế nhằm phục vụ cho việc xây dựng ngành Kiểm toán Nhà nước Việt Nam mang tính chuyên nghiệp cao, tiếp cận với các lĩnh vực kiểm toán mới và có vị trí xứng đáng trong tổ chức kiểm toán khu vực và trên thế giới.
Cuối cùng, một vấn đề quan trọng nữa là KTNN phải triển khai tinh thần Nghị quyết Hội nghị TƯ 4 về công tác xây dựng Đảng trong tình hình hiện nay. Quán triệt trong toàn ngành đến từng cán bộ, đến từng Chi bộ, từng đơn vị đi kiểm toán để trong năm 2012 tạo được sự chuyển biến tích cực rõ nét trong việc xây dựng toàn ngành KTNN, từng đơn vị trong toàn ngành sẽ là những đơn vị trong sạch, vững mạnh, toàn diện trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, càng ngày càng giỏi về công tác chuyên môn nghiệp vụ để phục vụ tốt nhất cho nhiệm vụ chính trị của mình…/.