KIỂM TOÁN DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC
TỔNG QUAN KINH TẾ VIỆT NAM 2010 - NHỮNG ĐIỂM SÁNG ẤN TƯỢNG
(khoahockiemtoan.vn) - Đất nước ta đã đi hết chặng đường của năm 2010 - năm cuối cùng thực hiện kế hoạch 5 năm 2006 - 2010 và Chiến lược phát triển 10 năm, giai đoạn 2001 - 2010. Các số liệu thống kê chính thức tới điểm này cho thấy nền kinh tế đã có những dấu hiệu khả quan.

. Nhìn vào bức tranh kinh tế của năm 2010 chúng ta thấy được những điểm sáng ấn tượng, đó là:

Ấn tượng thứ nhất: Kinh tế hồi phục và tăng trưởng ngoạn mục. 

Chúng ta đã kết thúc năm kế hoạch 2010 với nhiều thành công to lớn. Mặc dù là năm thứ 3 liên tiếp VN chịu ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính và suy giảm kinh tế thế giới, song, kết thúc năm 2010 VN vẫn đạt tăng trưởng GDP cao hơn nhiều mức tăng 5,32% của năm 2009. Mặc dù phải đưa ra hàng loạt chính sách tiền tệ và tài khóa nhằm chú trọng ổn định vĩ mô nhưng kinh tế VN năm 2010 vẫn chứng tỏ sự phục hồi và tăng trưởng ấn tượng. GDP cả năm tăng 6,78%, cao hơn chỉ tiêu 6,5% do Quốc hội đề ra. Các lĩnh vực kinh tế chủ chốt như công nghiệp, dịch vụ, xây dựng đều có mức tăng 7,5 - 7,6%, cao hơn GDP.

Trong mức tăng trưởng chung của toàn nền kinh tế năm nay, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,78%, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 7,7%, khu vực dịch vụ tăng 7,52%. Nông nghiệp tiếp tục được mùa. Sản xuất công nghiệp hồi phục khá nhanh. Giá trị sản xuất công nghiệp tăng 14 % so với năm 2009, bao gồm khu vực kinh tế nhà nước tăng 7,4%; khu vực kinh tế ngoài nhà nước tăng 14,7%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 17,5%. Cơ cấu sản xuất công nghiệp đã có bước chuyển dịch tích cực, trong giá trị sản xuất của toàn ngành công nghiệp, công nghiệp chế biến, chế tạo năm 2010 chiếm tỷ trọng lớn nhất (89,4%), đạt tốc độ tăng 14,7% so với năm 2009, cao hơn nhiều so với năm trước. Đây là ngành có tốc độ hồi phục nhanh nhất trong năm 2010 sau giai đoạn khủng hoảng.

Ấn tượng thứ hai: Thu - chi NSNN  khả quan.

Năm 2010, tình hình kinh tế trong nước chuyển biến tích cực đã tạo điều kiện để tăng thu Ngân sách nhà nước. Tổng thu NSNN năm 2010 đạt kết quả khá cao, ước vượt 14,4% so với dự toán, tăng 19,4% so với năm 2009. Riêng thu nội địa (không kể thu tiền sử dụng đất) ước vượt 8,6% so dự toán. Tỷ trọng thu nội địa tăng dần qua các năm: Năm 2008 là 55,8%, năm 2009 là 61%, ước thực hiện năm 2010 là 64% tổng thu NSNN, qua đó tăng tính ổn định và bền vững của NSNN. Chi NSNN dành nhiều hơn cho an sinh xã hội và khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh. Năm 2010 NSNN chi cho an sinh xã hội ước khoảng 72.120 tỷ đồng, tăng gần 5% so với năm 2009. NSNN đã chi cho công tác phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh trong năm 2010 khoảng 5.400 tỷ đồng, trong đó NSTƯ chi khoảng 3.500 tỷ đồng.

Cùng với việc thực hiện  triệt để tiết kiệm và nâng cao hiệu quả chi NSNN, bội chi NSNN năm 2010 giảm xuống còn 5,8% GDP (giảm 0,4% so với dự toán và giảm 1,1% GDP so với thực hiện năm 2009), tạo điều kiện giảm dần bội chi trong các năm sau. Các khoản chi ngoài cân đối  NSNN, vay về cho vay lại, bảo lãnh vay của Chính phủ, các quỹ tài chính ngoài ngân sách, các khoản vay của chính quyền địa phương, các khoản tạm ứng ngân sách được quản lý chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật. An ninh tài chính quốc gia được đảm bảo; dư nợ Chính phủ, dư nợ nước ngoài của quốc gia và dư nợ công trong giới hạn an toàn. Việc bố trí thanh toán nợ hàng năm đều đảm bảo đầy đủ, đúng hạn, không có nợ xấu.

Ấn tượng thứ ba: Vốn đầu tư tăng trưởng tích cực.

Kinh tế phục hồi là một nguyên nhân quan trọng trong việc thúc đẩy đầu tư phát triển. Nguồn vốn đầu tư toàn xã hội năm 2010 đã đạt được những kết quả tích cực. Vốn đầu tư toàn xã hội theo giá thực tế thực hiện năm 2010 ước tăng 19,8% so với cùng kỳ năm 2009, bao gồm: Khu vực Nhà nước chiếm 37,6% tổng vốn, tăng 30,2%; khu vực ngoài nhà nước chiếm 36,8%, tăng 17%; khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chiếm 25,6%, tăng 10,7%. Nguồn vốn đầu tư tăng trở lại, tăng trưởng tiêu dùng trong nước và thị trường XK là động lực thúc đẩy tăng trưởng sản xuất, biểu hiện qua số lượng DN đăng ký thành lập mới tăng mạnh sau năm 2009 đầy khó khăn, báo hiệu niềm tin vào môi trường đầu tư và cơ hội kinh doanh trong nước tăng đáng kể. 8 tháng của năm 2010 đã có thêm 59.000 DN đăng ký tham gia thị trường, với số vốn đăng ký hơn 370.000 tỷ đồng, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm 2009. Đây có thể coi là điểm sáng trong bức tranh kinh tế năm 2010, khi sản xuất công nghiệp đạt tốc độ tăng trưởng gần 15%, gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2009, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng GDP.

Việc giải ngân các nguồn vốn đầu tư từ ngân sách, vốn viện trợ phát triển ODA và vốn đầu tư nước ngoài FDI được cải thiện đáng kể. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài sau thời kỳ suy giảm đã tăng trở lại, vốn FDI thực hiện ước đạt 10,5 tỉ USD, tăng 10% so với năm 2009. Trong năm 2010, tổng trị giá vốn ODA được ký thông qua các hiệp định với các nhà tài trợ đạt 2.209 triệu USD, bao gồm vốn vay đạt 2.108 triệu USD; vốn viện trợ không hoàn lại đạt 101 triệu USD. Giải ngân vốn ODA ước tính đạt 1.920 triệu USD, tăng 11% so với năm 2009.

Ấn tượng thứ tư: Xuất khẩu vượt kế hoạch, cán cân thương mại có sự cải thiện đáng kể.

Năm 2010, xuất nhập khẩu của VN có nhịp độ tăng trưởng đáng khích lệ trong bối cảnh kinh tế của những nước vốn là thị trường xuất khẩu lớn của VN như Mỹ, Nhật Bản, EU... vẫn phục hồi chậm chạp. XK vượt kế hoạch đề ra. Kim ngạch XK cả năm đạt 71,6 tỉ USD, tăng 25,5%, gấp hơn 4 lần so với kế hoạch (6%). XK của khu vực kinh tế trong nước tăng 22,2%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (gồm cả dầu thô) tăng 27,8% so với năm 2009. Trong năm 2010, có 18 mặt hàng chủ yếu đạt kim ngạch XK trên 1 tỉ USD và tăng trưởng khá là hàng dệt may tăng 23,2%; giày dép tăng 24,9%; thủy sản tăng 16,5%; gạo tăng 20,6%; điện tử, máy tính tăng 28,8%; gỗ và sản phẩm gỗ tăng 31,2%; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng tăng 48%; cao su tăng 95,6%.

Tổng kim ngạch nhập khẩu năm 2010 ước đạt 82,6 tỷ USD, tăng 19,8% so với năm 2009. Nguyên nhân chính của sự gia tăng nhập khẩu là do kinh tế có sự phục hồi làm gia tăng nhập khẩu nguyên phụ liệu phục vụ sản xuất (chiếm khoảng 80% cơ cấu nhập khẩu). Mặc dù cả kim ngạch xuất khẩu và kim ngạch nhập khẩu đều tăng, nhưng do tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu cao hơn tốc độ tăng kim ngạch nhập khẩu, nên nhập siêu năm 2010 giảm xuống chỉ còn khoảng 11,8 tỷ USD, chiếm 16,6% tổng kim ngạch xuất khẩu. Như vậy, so với những năm gần đây cán cân thương mại đã có sự cải thiện đáng kể, thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc kiềm chế nhập khẩu những mặt hàng không cần thiết. Song mức nhập siêu vẫn còn cao cho thấy việc phát triển các ngành công nghiệp phụ trợ và chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu vẫn còn chậm.

Ấn tượng thứ năm: Chủ động, tự tin trong điều hành nền kinh tế.

VN bước vào năm 2010 với một số thành quả kinh tế khá ấn tượng cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, các thách thức vĩ mô của VN cũng không phải là nhỏ. Mở cửa, khủng hoảng tài chính toàn cầu và việc theo đuổi các chính sách tài khóa, tiền tệ mở rộng nhằm hỗ trợ nền kinh tế kể từ giữa năm 2008 đã gây áp lực lớn đối với môi trường vĩ mô của VN, thâm hụt tài khóa tăng mạnh, nhập siêu leo thang và ở mức cao, các áp lực lạm phát và giảm giá đồng VN luôn tiềm ẩn.

Có thể nói chặng đường của năm 2010 có không ít gian nan. Bài học lớn trong điều hành kinh tế năm 2009 là sự điều hành chủ động, quyết liệt và sáng tạo của Chính phủ đã được tiếp tục phát huy trong năm 2010. Chính phủ liên tiếp có chỉ đạo điều hành các bộ, ngành, địa phương tập trung các giải pháp thực hiện Nghị quyết 03 về những giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2010, và đến hết quý I, Chính phủ tiếp tục ra Nghị quyết 18 về 6 giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, không để lạm phát cao trở lại và đạt tốc độ kinh tế khoảng 6,5% trong năm 2010. Đặc biệt trong 6 tháng cuối năm 2010 là thời gian nước rút của năm cuối thực hiện kế hoạch 5 năm và Chiến lược 10 năm, chúng ta đã thấy nhiều giải pháp được Chính phủ triển khai, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội như rà soát, cắt giảm 1/3 thủ tục hành chính, tiết kiệm trong đầu tư công, thúc đẩy các dự án đầu tư đúng tiến độ, tăng hiệu quả đầu tư toàn xã hội, kiểm soát thị trường tiền tệ, đẩy mạnh XK và phát triển thị trường nội địa...

Trong năm 2010, mục tiêu bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội và duy trì tăng trưởng hợp lý luôn là trọng tâm chỉ đạo, điều hành vĩ mô. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo, điều hành chủ động, linh hoạt, quyết liệt và nhất quán trong thực hiện mục tiêu đặt ra.  Đến nay, tuy còn nhiều khó khăn, thách thức nhưng tình hình kinh tế - xã hội đã đạt được những kết quả quan trọng. Nhiều mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế- xã hội năm 2010 đã đạt và vượt kế hoạch đề ra.

Nhìn lại những thành tựu của đất nước trong năm 2010 vừa qua, rất nhiều chuyên gia kinh tế đã khẳng định đây là thành tựu hết sức ấn tượng, được kết tinh từ tinh thần đoàn kết, chung sức của toàn Ðảng, toàn dân, toàn quân chúng ta. Và thành tích này càng ấn tượng thêm khi đặt trong bối cảnh  nhiều nước có nền kinh tế lớn hơn gặp khó khăn, thậm chí đổ vỡ, nhưng VN đã hạn chế được đến mức thấp nhất những tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng, giữ được ổn định và phát triển.

TIN MỚI CẬP NHẬT
LIÊN KẾT WEBSITE
TẠP CHÍ IN
  • Tổng mục lục năm 2021
  • Tổng mục lục năm 2020
  • Tạp chí số 146 (Tháng 12/2019)