Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân trao Huân chương Độc lập hạng Nhì cho Kiểm toán nhà nước (tháng 7/2014)

Cùng với đó, hoạt động Kiểm toán nhà nước đã được ghi nhận trong hơn 35 Bộ luật, và luật liên quan. Đó là minh chứng, đồng thời là sự khẳng định, ghi nhận thành quả của sự nỗ lực phấn đấu, vượt qua nhiều khó khăn, thử thách của tập thể lãnh đạo, công chức và người lao động Kiểm toán nhà nước trong suốt 30 năm qua đã tạo nên những bước tiến vững chắc, toàn diện; niềm tin và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đối với Kiểm toán nhà nước ngày càng tăng.

30 năm qua, trong mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ, Kiểm toán nhà nước luôn chủ động bám sát mọi chủ trương, đường lối lãnh đạo của Đảng, Nhà nước để thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ chính trị được giao. Đến nay, Kiểm toán nhà nước đã phát triển với 32 đơn vị cấp Vụ và tương đương, gồm: 09 đơn vị tham mưu, 08 Kiểm toán nhà nước chuyên ngành, 13 Kiểm toán nhà nước khu vực, 02 đơn vị sự nghiệp công lập. Tổng số công chức, viên chức, người lao động của Kiểm toán nhà nước đến nay là hơn 2.000 người.

Từ khi thành lập đến nay, Kiểm toán nhà nước đã thực hiện khoảng 3.600 cuộc kiểm toán, phát hiện và kiến nghị xử lý tài chính khoảng 740 nghìn tỷ đồng, (từ năm 2011-2023 kiến nghị tài chính trên 650 nghìn tỷ đồng); trong đó tăng thu, giảm chi ngân sách nhà nước chiếm tỷ trọng trên 40% tổng số kiến nghị kiểm toán; kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ trên 2.200 văn bản quy phạm pháp luật hoặc văn bản quản lý có nội dung không phù hợp, mâu thuẫn hoặc chồng chéo, kịp thời khắc phục “lỗ hổng” về cơ chế, chính sách, tránh thất thoát, lãng phí, siết chặt kỷ cương, kỷ luật tài chính, góp phần làm lành mạnh nền tài chính quốc gia. Trong đó, Kiểm toán nhà nước đề xuất nhiều ý kiến có giá trị để hoàn thiện một số văn bản quy phạm pháp luật quan trọng như Luật Ngân sách nhà nước, Luật Đất đai, Luật Quản lý thuế, Luật Đầu tư công, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Bảo hiểm xã hội...; kiến nghị cơ quan có thẩm quyền chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với nhiều tập thể, cá nhân có sai phạm theo quy định của pháp luật. Kiểm toán nhà nước đã cung cấp gần 2.000 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và các tài liệu cho cơ quan có liên quan để phục vụ công tác điều tra, kiểm tra, giám sát...

Kiểm toán viên tác nghiệp tại hiện trường

Xuyên suốt quá trình 30 năm xây dựng và trưởng thành, với phương châm “Chuyên nghiệp - Liêm chính - Hội nhập”, Kiểm toán nhà nước luôn hoàn thành xuất sắc các mục tiêu, nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Nhân dân giao phó; luôn đổi mới, sáng tạo để không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả, hiệu lực kiểm toán; góp phần quan trọng vào sự minh bạch, phát triển bền vững nền tài chính quốc gia; nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực đất nước và phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đóng góp tích cực vào thành tựu của công cuộc đổi mới, hoàn hiện thể chế của đất nước. Kiểm toán nhà nước đã và đang phát triển trở thành công cụ quan trọng của Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công và phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Ghi nhận những đóng góp của Kiểm toán nhà nước, trong 30 năm qua, nhiều tập thể, cá nhân đã được trao tặng các danh hiệu cao quý như: Huân chương độc lập hạng Nhì, Huân chương độc lập hạng Ba, Huân chương lao động hạng Nhất, Huân chương lao động hạng Nhì cho tập thể Kiểm toán nhà nước; nhiều tập thể cấp Vụ được tặng Huân chương lao động hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba; 02 cá nhân được trao tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua toàn quốc”; một số cá nhân được tặng Huân chương Độc lập, Huân chương lao động hạng Nhất, Nhì, Ba...

Hội thảo “Kiểm toán nhà nước - 30 năm xây dựng và phát triển” được tổ chức nhằm khơi dậy lòng tự hào của mỗi thế hệ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong Ngành về truyền thống vẻ vang của Kiểm toán nhà nước, để thế hệ hôm nay tiếp tục vững bước phấn đấu, đưa ngành Kiểm toán nhà nước ngày một phát triển trên chặng đường tới.

Hội thảo “Kiểm toán nhà nước - 30 năm xây dựng và phát triển”

Trên cơ sở đó, sau phần khai mạc, Hội thảo được tổ thành 02 phiên với 04 tọa đàm. Cụ thể, phiên thứ nhất có chủ đề “Hành trình 30 năm hình thành và phát triển của Kiểm toán nhà nước” với các tọa đàm “Những dấu ấn trong hình thành hệ thống cơ sở pháp lý cho hoạt động kiểm toán nhà nước”, “Những mốc son tự hào trong xây dựng, phát triển tổ chức bộ máy, quy định chuyên môn” cùng với video clip “Hành trình 30 năm Kiểm toán nhà nước”; phiên thứ hai có chủ đề “Kiểm toán nhà nước – Vững bước hiện tại, tiến bước tương lai” với các tọa đàm “Kiểm toán nhà nước: Những dấu ấn hôm nay”, “Kỳ vọng và định hướng tương lai đáp ứng yêu cầu đổi mới” và một số tham luận liên quan.

Tham dự Hội thảo có các đồng chí là lãnh đạo và cán bộ, công chức Kiểm toán nhà nước qua các thời kỳ; đại diện của các cơ quan lãnh đạo, quản lý nhà nước, các tổ chức, đơn vị; các chuyên gia, nhà khoa học trực tiếp tham gia, chứng kiến, tạo nên các sự kiện đáng nhớ trong 30 năm phát triển Kiểm toán nhà nước... Các đại biểu sẽ tham luận, thảo luận, chia sẻ về những chủ đề nêu trên qua những câu chuyện thú vị về ngày đầu thành lập và quá trình phát triển của Kiểm toán nhà nước; nhìn lại sự đóng góp to lớn của Kiểm toán nhà nước đối với công cuộc phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Các đại biểu tham gia thảo luận tại Hội thảo

Hướng tới tương lai, mục tiêu phát triển Kiểm toán nhà nước trong thời gian tới được xác định là: “Phát triển Kiểm toán nhà nước là công cụ trọng yếu, hữu hiệu của Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công; nâng cao trách nhiệm giải trình và đảm bảo tính công khai, minh bạch của các cơ quan sử dụng ngân sách nhà nước, phục vụ hiệu quả hoạt động của Quốc hội, Chính phủ trong thực hiện chức năng lập pháp, giám sát, quản lý điều hành và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước”.

Để thực hiện được mục tiêu trên, Kiểm toán nhà nước sẽ thực hiện ba trụ cột: hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, phát triển nguồn nhân lực và công nghệ.

Theo đó, khuôn khổ pháp lý cho tổ chức và hoạt động của Kiểm toán nhà nước tiếp tục hoàn thiện trên cơ sở rà soát, tổng kết, đánh giá Luật Kiểm toán nhà nước để đề xuất các chính sách pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển của Kiểm toán nhà nước, trong đó có nhiều nội dung mới, như: bổ sung thẩm quyền của Kiểm toán viên nhà nước phù hợp với nhiệm vụ quy định tại Luật Phòng, chống tham nhũng và các văn bản pháp luật khác liên quan; kiểm toán trên nền tảng dữ liệu số; bổ sung quy định về thời hạn, thời hiệu trong hoạt động kiểm toán... Bên cạnh đó, ban hành Hệ thống Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước mới, hiện đại, phù hợp với yêu cầu thực tiễn và nội dung sửa đổi, bổ sung của Chuẩn mực kiểm toán quốc tế.

Về nguồn nhân lực, phát huy những thành tựu đã đạt được, giai đoạn tới, Kiểm toán nhà nước sẽ  tập trung đào tạo công chức, kiểm toán viên nhà nước “vừa hồng, vừa chuyên”, “nghệ tinh, tâm sáng”; bên cạnh nghiệp vụ, kỹ năng, kiến thức pháp luật, trong đó có pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thì đặc biệt quan tâm đào tạo về đạo đức công vụ, giúp cho đội ngũ Kiểm toán viên nhà nước không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh vững vàng, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của Ngành...

Về công nghệ, Kiểm toán nhà nước sẽ đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin vào mọi hoạt động của Ngành, trọng tâm là hoạt động kiểm toán, phù hợp với lộ trình xây dựng Chính phủ điện tử, phát triển kinh tế số, xã hội số ở Việt Nam, thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, sự phát triển của kinh tế số. Đồng thời, nghiên cứu triển khai ứng dụng công nghệ dựa trên dữ liệu số, AI, điện toán đám mây vào hoạt động kiểm toán; hình thành hệ thống nền tảng quản trị thông minh cho quá trình chuyển đổi phương pháp kiểm toán truyền thống sang phương pháp kiểm toán hiện đại dựa trên dữ liệu số; đến năm 2025 cơ bản hình thành kiểm toán số. Phát triển các phần mềm ứng dụng, trọng tâm là hướng đến cung cấp công cụ báo cáo thống kê và phân tích, dự báo phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và kiểm toán dựa trên dữ liệu lớn, hỗ trợ phương pháp tiếp cận kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu trong xây dựng kế hoạch và thực hiện kiểm toán. Phát triển các ứng dụng dựa trên các phương pháp của khoa học dữ liệu, công nghệ phân tích dữ liệu lớn, tổng hợp, đa chiều; các ứng dụng hỗ trợ tự động hóa và hệ trợ giúp kiểm toán viên trong tác nghiệp kiểm toán.

Với bề dày truyền thống và những thành tựu đã đạt được trong 30 năm qua, tinh thần đoàn kết, chung sức, đồng lòng cùng với sự quyết tâm, nỗ lực, không ngừng đổi mới, sáng tạo, trong hành trình sắp tới, Kiểm toán nhà nước sẽ không ngừng nỗ lực để thực hiện thắng lợi Chiến lược Phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030, góp phần quan trọng trong việc giữ gìn kỷ luật, kỷ cương quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

PV